Knack, WALTER PAULI EN HAN RENARD
Archief
Naamsverandering Leopold II-laan: zo breed mogelijk gedragen, pragmatisch en visionair,
Geachte Mevrouw, voorzitter van de gemeenteraad;
Geachte Dames en Heren, voorzitters van de fracties van de gemeenteraad;
Geachte Heer, Burgemeester;
Vandaag is binnen het stadsbestuur de consensus gegroeid om de Leopold II-laan te veranderen van naam. Toen ik dit idee voor het eerst opperde 10 jaar geleden, was dit in de zijlijn van de inhuldiging van het geboortehuis van Maurits Coppieters. Omdat Maurits Coppieters naast zijn bijdrage voor het jeugdwerk en de Europese gedachte ook de eerste voorzitter was van het huidige 11.11.11. vond ik dat hij meer een laan verdiende dan Koning Leopold II. De commotie in de pers ontstond toen omdat er toen heel wat herdenkingen aan de gang waren rond 50 jaar onafhankelijkheid. Nu 10 jaar later en in het 100-ste geboortejaar van Maurits Coppieters ben ik van mening dat hij nog steeds een laan of nog beter een plein naar hem genoemd wordt. Maar dit moet niet perse de Leopold II-laan zijn. Maar ik ben overtuigd dat volgens zijn overtuiging vandaag een gekleurde vrouw zeker zijn voorkeur zou wegdragen hebben.

Zoals ik reeds aangaf zijn we 10 jaar verder. Onze stad is veranderd, geëvolueerd en diverser geworden. Daarom mijn vraag om deze naamsverandering gemeenteraad breed te steunen. En tegelijkertijd wil ik u vragen om deze naamsverandering anders aan te pakken dan we momenteel met het stadsbestuur gewend zijn. Gebruik deze naamsverandering als mogelijkheid om een dialoog aan te gaan met de hele bevolking, weliswaar met bijzondere aandacht voor mensen met migratie-achtergrond en mensen van Afrikaanse afkomst in het bijzonder. Neem daarom aub uw tijd om van deze unieke gelegenheid van iets negatief iets positief te maken waar heel de bevolking beter van wordt. Daarnaast welke oplossing of oplossingen ook uit de bus komt, zorg ervoor dat ze breed gedragen worden: pragmatisch en visionair.
Een belangrijk hulp hierbij kan de oprichting zijn van een speciale werkgroep samengesteld met experts, ervaringsdeskundigen e.a. Deze speciale werkgroep kan dan een rapport opstellen met verschillende scenario’s waarin de gemeenteraad kan kiezen. Het huidige participatieproject dat vandaag al loopt binnen onze stad is een reeds bestaand instrument dat hiervoor de nodige ondersteuning kan bieden voor de begeleiding van die werkgroep. Ook kan het stadsbestuur gebruik maken van de toekomstige handleiding die Minister van Samenleven, Bart Somers zal opstellen door experts i.s.m. de VVSG.
Daarnaast wil ik ook meegeven dat ook voor mij de schilderijen van Koning Leopold II en Koningin Marie Henriëtte, die jaren over mijn schouder meekeken bij het voltrekken van de huwelijken, na de renovatie van stadhuis niet terug moeten komen in de trouwzaal. Een betere plaats lijkt me een museum, bv Huis Janssens waar er duiding kan geven worden rond Leopold II.
Tenslotte wil ik jullie allemaal bedanken voor het werk dat jullie voor onze stad leveren. Het is vaak onzichtbaar, maar daarom niet minder belangrijk. Ik ben overtuigd dat welke oplossing jullie ook kiezen dit zal met het algemeen belang van onze stad in het achterhoofd. Als ik een deel van de oplossing kan zijn, ben ik hiervoor zeker bereid.
Met de meeste hoogachting,
Wouter Van Bellingen
Ere-schepen Stad Sint-Niklaas
“Opvolger van de Leopold II-laan? Dat kan zeker een gekleurde vrouw worden”: Wouter Van Bellingen, in 2007 de eerste (en nog steeds enige) zwarte schepen in Vlaanderen.
“Tien jaar geleden kreeg ik heel Vlaanderen over mij heen, toen ik voorstelde om de naam van de Leopold II-laan te veranderen. Ik werd uitgelachen, genegeerd, zelfs uitgedaagd. Maar kijk, nu is het dan toch zo ver.” Voor Wouter Van Bellingen, in 2007 de eerste zwarte schepen in Vlaanderen, mag het tijd kosten om de nodige stappen te zetten, maar hij ziet nu wel uitgelezen kansen om het ook in Sint-Niklaas anders aan te pakken.
In januari 2007 legde Wouter Van Bellingen de eed af als eerste zwarte schepen in Vlaanderen. Daarmee zorgde hij voor een primeur, al kreeg hij geen navolging. “We zijn nu 2020. Als ik dertien jaar geleden de eerste was, zou je verwachten dat er na mij nog velen zouden zijn gevolgd. Maar dat is niet gebeurd. Ik was de eerste zwarte schepen en ik ben nog altijd de enige zwarte schepen tot nu toe in Vlaanderen.” Daarmee wil hij niet zeggen dat er niks is veranderd. Al gebeurt het wel telkens met kleine stapjes, zoals hij ook merkt als directeur van de vzw Integratiepact.
“Hoopvol door jongere generaties”
“Ik ben heel blij dat alle fracties in de gemeenteraad er nu wél achter staan. In 2010 werd ik met mijn voorstel om die straatnaam te wijzigen bijna afgemaakt door sommige opiniemakers. Ik kreeg heel Vlaanderen over mij heen. Eerst lachten ze met mij, dan negeerden ze mij, dan bekampten ze mij, maar na een tijdje win je dan toch. Dat doet me plezier. In tien jaar tijd kan er dus wel wat veranderen. En dat komt vooral door de jongere generaties. Zij stemmen mij hoopvol. Jongeren groeien vandaag op in een andere, veel meer diverse wereld. Zij stellen zich vragen én ze hebben makkelijker toegang tot bronnen over alle mogelijke onderwerpen. En er wordt ook meer geluisterd, vind ik.”
Impact van corona
“Uiteraard heeft de dood van George Floyd in de Verenigde Staten de problematiek heel nadrukkelijk en op een schokkende manier blootgelegd. Maar er is nog veel meer dat speelt. En vergeet ook de impact van corona niet. Veel mechanismen zijn duidelijker geworden. Deze periode is een bewustwording over solidariteit en verbondenheid. Ons gedrag heeft in deze tijden immers impact op het welzijn van anderen. We zijn allemaal met elkaar verbonden. Dat heeft corona heel duidelijk gemaakt.”
Gekleurde vrouw
En een nieuwe naam dan, voor de Leopold II-laan? Van Bellingen was indertijd voorstander om er de Maurits Coppieterslaan van te maken, naar de Sint-Niklase politicus (1920-2005) die het boegbeeld werd van de progressieve vleugel binnen de toenmalige Volksunie. Nu denkt hij er anders over. “Maurits Coppieters zou in 2020 honderd jaar geworden zijn, dus dat lijkt een goeie aanleiding. Maar toch denk ik dat het in 2020 beter is om voor de naam van een gekleurde vrouw te kiezen. Dat zou Coppieters ongetwijfeld zelf ook een beter idee gevonden hebben. En even belangrijk is de manier waarop zo’n naam wordt gekozen. Het zou heel waardevol zijn om daarbij de Sint-Niklazenaren met Afrikaanse roots actief te betrekken, door met hen en nog andere gemeenschappen in dialoog te gaan. Geen participatie, maar een dialoog, omdat een dialoog uitgaat van gelijkwaardigheid. Het hoeft ook allemaal niet te snel te gebeuren. Láát het gebeuren, benut deze uitgelezen kans om te tonen dat ook in Sint-Niklaas ‘everybody’s lives matter’. Een symbolisch persoon een plaats geven in ons stedelijk erfgoed, dat betekent echt wel iets.”
Joris Vergauwen, HLN
Geen pietendebat meer in aanloop van 6 december.
Vandaag roept De Morgen-journalist Bart Eeckhout op voor een tweede Pietenpact. Het Minderhedenforum is bereid dit tweede Pietenpact te onderschrijven om in aanloop van 6 december geen pietendebat te houden.
Eerste Pietenpact was nog niet rijp.
Voor alle duidelijkheid zijn we tevreden over het eerste pietenpact omdat de roetveeg een belangrijke, volgende stap is in een proces van verandering, van maatschappelijke transitie. Maar voor sommige mensen blijft de huidige figuur nog kwetsend omdat o.a. door de pagekledij er nog steeds een verwijzing is naar de slavernij. En het huidige beeld van Zwarte Piet heeft daar zijn inspiratie gehaald. En voor ons moet het pact dus dynamisch zijn en niet statisch. Daarom konden we het eerste Pietenpact nog niet ondertekenen. De commotie van het voorbije weekend bewijst dat het eerste Pietenpact nog niet rijp was. Daarom zijn we bereid om de dialoog aan te gaan met DeBuren initiatiefnemer van het eerste pietenpact en zijn mede-ondertekenaars.
Dialoog blijft noodzakelijk.
Daarom is het belangrijk de dialoog verder aan te gaan. Te blijven praten tot we een compromis vinden waar iedereen zich kan achter stellen. Waar iedereen zich kan in erkennen. Daarom geloof ik echt in die kracht van verandering. Waar eerst sinterklaas een figuur was zonder knecht, dan met een knecht, dan terug zonder knecht en nu met verschillende knechten Ook hier zien we een transitie naar meer gelijkwaardig tussen de positie van Sinterklaas en zijn knechten. Momenteel voorgesteld door een roetpiet en verschillende pieten.
Slechte timing verziekt het debat.
We betreuren vooral ook de timing van de lancering van het eerste pact omdat deze discussie vandaag ook impact heeft op kinderen. Wat niet zou mogen. Want zo dreigen we één van de mooiste momenten van het jaar het Sinterklaasfeest te bezoedelen met een discussie tussen volwassenen. Sommigen beweren dat zulke maatschappelijke discussies enkel het populisme versterkt. Ik ben hiervan niet overtuigd. Het probleem ligt dat mensen zich te weinig erkend voelen. Net door op respectvolle manier in dialoog te treden voelen mensen zich erkend en gewaardeerd.
Lang leve het Sinterklaasfeest.
Iedereen die me kende als schepen weet dat ik persoonlijk niks heb tegen Sinterklaas. Integendeel als jeugdschepen bevoegd voor Sinterklaas heb ik er voor gezorgd dat Sinterklaas een hoogdag is voor alle kinderen in Sint-Niklaas en het Waasland met een huis van de Sint ,dag van de Sint die gisteren werd georganiseerd . Het klopt dat ik in als ‘sint’schepen een satirisch filmpje opnam over Zwarte Piet. Meer nog als 18-jarige speelde ik zelfs zwarte piet bij de scouts en als kind ontving ik zoals alle kinderen speelgoed. Maar vandaag is ook mijn inzicht geëvolueerd. Zoals journalisten, tv-makers, politici evolueren. Daarom wil ik de Stad Antwerpen en de organisatoren feliciteren met de intrede van de Sint. Dit kan als voorbeeld dienen voor andere gemeenten steden in Vlaanderen én Nederland.
Echte problemen aanpakken.
Uiteraard is de zwarte piet discussie vooral een probleem van beeldvorming en ondergeschikt aan andere grotere, structurele problemen in de samenleving zoals de hoge werkloosheidscijfers bij personen met een migratie-achtergrond, de hoge schooluitval bij jongeren met een migratie-achtergrond, discriminatie op de huur – arbeidsmarkt, gebrek aan een divers lerarenkorps en de gekleurde armoede. Daarom organiseren we met het Minderhedenforum volgende maand op 10 december in de deSingel dan ook onze Open Forumdag waar we in dialoog gaan bespreken hoe we deze uitdagingen samen kunnen aanpakken. En daarom gaan we ook in opdracht van de Vlaamse Regering werken maken van het integratiepact. Zodat alle kinderen kunnen leven in een Vlaanderen waar iedereen gelijkwaardig is en kansen krijgt, maar deze ook kan grijpen.
Daarom zijn wij dan ook bereid om met onmiddellijke ingang het Tweede pietenpact af te sluiten. En engageren we ons om in de aanloop van 6 december geen pietendebat meer te voeren. Zo is en blijft Sinterklaas, een echt kinderfeest. Hierin kan Vlaanderen de weg tonen aan Nederland.
‘Vlamingen hebben meer empathie voor dieren dan voor migranten’ (interview uit Knack)
’Zeggen dat de N-VA een racistische partij is, zoals sommige Franstaligen doen, is zwaar overtrokken’, zegt Wouter Van Bellingen, directeur van het Minderhedenforum. ‘Maar de uitspraken van Theo Francken zijn door en door verwerpelijk.’ Een gesprek over Sinterklaas, blanke taxichauffeurs, en de economische meerwaarde van migranten.
’Ik ben er zeker van dat racisme bij taxibedrijven al jarenlang bestaat’, zegt Wouter Van Bellingen. ‘Gelukkig wordt het vandaag als een probleem ervaren. Dus eigenlijk is het positief dat zulke verhalen nu naar buiten komen: dat Vlaamse en Brusselse taxibedrijven op verzoek een blanke chauffeur sturen, stond vrijdag zelfs op de voorpagina van de krant. Steeds meer mensen vinden het anno 2014 not done om nog langer op die manier met elkaar om te gaan.’
Sinds juli van dit jaar is Van Bellingen directeur van het zogenaamde Minderhedenforum, de koepelorganisatie en belangenbehartiger van zeventien federaties van etnisch-culturele minderheden in Vlaanderen. Wat racisme betreft, is hij een ervaringsdeskundige. ‘Ik ben er mijn hele leven mee geconfronteerd.’
Ironisch genoeg zette een racistisch incident hem in 2007 voor het eerst op de kaart, toen nog als politicus bij het links-liberale Spirit. Van Bellingen was in zijn thuisstad Sint-Niklaas nog maar een paar maanden schepen toen bekend raakte dat een aantal koppels niet door hem getrouwd wilde worden. Van Bellingen: ‘Ik wilde die zaak eigenlijk stil houden. Ik zei tegen mijn ambtenaren: “Er zijn drie opties. Of ze aanvaarden mij toch. Of ze verhuizen naar een andere gemeente. Of ze wachten zes jaar met trouwen.” Maar ineens was die weigering dus Groot Nieuws. Het leidde tot een golf van volkse sympathie voor Van Bellingen. Er werd zelfs een massatrouwpartij op de Grote Markt van Sint-Niklaas georganiseerd, met meer dan zeshonderd koppels die zich tegelijk lieten trouwen. Door Wouter Van Bellingen.
WOUTER VAN BELLINGEN: Nee. Dat is een taaie roddel die het Vlaams Belang in Antwerpen heeft verspreid. Met name Janice Laureyssen, een goede vriendin van Wim Verreycken die toen net van Antwerpen naar Sint-Niklaas was verhuisd, lag aan de basis van de verspreiding van die roddel.
VAN BELLINGEN: (lacht) Ze was de opvolger van de bekende VB’er Wim Verreycken, die uit de politiek was gestapt. Weet u, in mijn familie was het hele politieke spectrum vertegenwoordigd, van extreemlinks tot extreemrechts. Zoals veel Vlaamse families op dat moment hadden we op familiefeesten de gewoonte aangenomen om het vooral niet over politiek te hebben. Maar het was toch wel een vreemde situatie in de gemeenteraad. Ook voor mijn tante, trouwens. Ze is gelukkig snel met politiek gestopt.
VAN BELLINGEN: Het is toch vooral een taak van de bestaande inspecties en controles bij de verschillende overheidsdiensten van dit land. Weet u dat er vorig jaar in Vlaanderen één pv is opgemaakt in verband met discriminatie door de Inspectie Werk? Eén!
VAN BELLINGEN: Precies. Maar onze verstandhouding is wel goed. Samen met het Kinderrechtencommissariaat en het Interfederaal Gelijkekansencentrum werken we nu aan een oplossing op lange termijn voor het probleem van de kinderen van de woonwagenbewoners. Het Gelijkekansencentrum heeft daarin het voortouw genomen.
VAN BELLINGEN: Het gaat om een traditie, maar ook tradities evolueren. Als je vandaag moet vaststellen dat een minderheid wordt gekwetst door de oude gewoonten van de meerderheid, waarom kunnen we die gewoonte dan niet veranderen?
VAN BELLINGEN: (onderbreekt) Terecht!
VAN BELLINGEN: Maar er werd ook snel gesust: ‘Zo is Sien eigenlijk niet.’ Ik wil niet blijven steken in individuele anekdotiek. Vandaar mijn pleidooi voor academisch onderzoek. We moeten af van debatten vanuit het buikgevoel. Vandaar mijn eis voor meer inspecties en meer controles: dan krijgen we meer concrete cijfers en kunnen we de échte omvang van de discriminatie op de woonmarkt eindelijk in kaart brengen. Of op de arbeidsmarkt en in het onderwijs.
VAN BELLINGEN: Dat hebben we toch niet te danken aan beledigende stukken in kranten? Wel aan het feit dat er met name in mijn achterban mensen zijn opgestaan, academici, journalisten en opiniemakers, die het debat op een volwassen manier voeren. Ondanks de media. Want degenen die mee verantwoordelijk zijn voor de polarisatie in het migratiedebat, hebben zo juist verhinderd dat wij onze stem konden laten horen.
Wouter Van Bellingen verlaat raadzaal.
Gemeenteraadslid Wouter Van Bellingen volgt Naima Charkaoui vanaf 1 september op als directeur van het Minderhedenforum. Van Bellingen, oprichter van huidige oppositiepartij SOS-2012, neemt ontslag uit de Sint-Niklase gemeenteraad.
Vanaf 1 september vertolkt Wouter Van Bellingen vanop de eerste lijn de stem van de etnisch-culturele minderheden in België. Hij
volgt Naima Charkaoui op, die sinds 2001 voor het Minderhedenforum werkt.
“Toen de vacature verscheen, kreeg ik meteen suggesties vanuit verschillende hoeken. Zowel mensen uit de media als de sociale- en welzijnssector vroegen me waarom ik mijn kandidatuur niet indiende”, schetst Van Bellingen. “Uiteindelijk heb ik de stap gezet, tot mijn grote tevredenheid. Ik krijg nu de kans om een groeiend intercultureel middenveld te versterken, in de hoop het algemene draagvlak voor diversiteit – als hefboom voor een cultureel rijke en welvarende samenleving – te versterken.”
De nieuwe doorstart betekent evenwel ook het einde vanzijn carrière in de lokale politiek. Zijn mandaat als gemeenteraadslid wordt nu vroegtijdig stopgezet. “Ik ben de lokale politiek niet beu. Ik behoor dan wel tot de oppositie, toch ben ik niet teleurgesteld, noch zit ik erbij als een geslagen hond. Het is gewoon een kwestie van de juiste afweging te maken: waar kan ik de grootste impact hebben. Voor alle duidelijkheid, ik zal niet verdwijnen van het Sint-Niklase toneel. Ik blijf een inwoner van Sint-Niklaas, en een met een kritische stem.”
De komende twee maanden zijn een inloopperiode waarin hij huidig directeur Charkaoui volgt en zich inwerkt in de structuur van het Minderhedenforum. “Een luxepositie, zo’n inloopperiode. De politiek zal ik missen, maar ik ben ervan overtuigd dat ook mijn nieuwe job draait rond mensen samenbrengen.”
Massatrouw
Van Bellingen zette zich in 2007 op de nationale en internationale radar als eerste zwarte Vlaamse schepen. Nadat drie koppels weigerden door hem getrouwd te worden omwille van zijn huidskleur, organiseerde hij een massatrouw op de Grote Markt. In 2012 besloten kartelpartners sp.a en groen om niet langer een kartel te vormen. Beide partijen beschuldigden Van Bellingen ervan kandidaten te lanceren zonder overleg en te flirten met extreemlinks. SOS-2012 trok alleen naar de gemeenteraadsverkiezingen en belandde in de oppositie.
SOPY, GVA